III. İstanbul İnsan Kaynakları Forumu, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi tarafından 17 Şubat 2025 tarihinde “Yeteneğe Dayalı Kalkınma” teması ile İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlendi.
Türkiye’nin yeni yüzyılda yetenek üssü olarak konumlandırılması vizyonu doğrultusunda, insanı kalkınma stratejilerinin merkezine yerleştiren Yeteneğe Dayalı Kalkınma modeli, sunduğu kapsayıcı yaklaşım sayesinde bireylerin yeteneklerini erken dönemde keşfetmeyi ve bu yetenekleri toplumsal katma değere dönüştürmeyi amaçlayarak sürdürülebilir büyümeye katkı sağlamaktadır.
Bu kapsamda, kalkınmayı yalnızca ekonomik büyüme ile tanımlamak yerine beşeri sermaye ve yetenek yönetimi odaklı bir yaklaşımla ele alan Forum’da, kalkınmada insan odaklı stratejilerin sürdürülebilirlik ve toplumsal eşitlik hedefleriyle nasıl bütünleşebileceğine dair somut bir çerçeve sunmaktadır.
Daha önce iki kez düzenlenen ve 36 ülkeden 4.500’den fazla seçkin konuğun katıldığı Forum; bu yıl kamu ve özel sektörün insan kaynakları yöneticilerini, akademisyenleri ve CICA, ACD, SCO, D-8, BSEC, AU, TDT, OECD, ILO, UNDP gibi uluslararası çatı örgütlerin temsilcilerini bir araya getirerek toplamda 20 ülkeden 1.200’ün üzerinde katılımcıyı ağırladı.
Forum’un açılışı; CICA Genel Sekreteri Kayrat Sarıbay, Gelişen 8 Ülke (D-8) Teşkilatı Genel Sekreteri Büyükelçi Isiaka Abdulkadir IMAM, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Başkanı Doç. Dr. Salim Atay ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Mehmet Fatih Kacır’ın konuşmalarıyla gerçekleştirildi.
Atay: Türkiye’de İstihdam Büyümeye Devam Etti
Forum’un üçüncüsünün düzenlendiğini anımsatarak geçmişteki forumlar ve içerikleri hakkında bilgi veren Atay, Türkiye'nin, Kahramanmaraş merkezli deprem felaketi ve dünyadaki ekonomik durgunluğun sirayet ettiği enflasyon ve faizle karşı karşıya kaldığını belirterek şunları kaydetti:
“Fakat çok enteresan ki bu dönemde Türkiye 1,3 trilyon doları aşan gayrisafi milli hasılayı üretti. Bu herkes için üzerinde düşünülmesi gereken bir konu. Geleneksel ekonomi kuramına göre, bir yerde enflasyon varsa, faizler yüksekse, normalde istihdamın düşmesi gerekir ama Türkiye'de düşmedi, Türkiye büyümeye devam etti. Bunun sebebinin ne olduğunu araştırdığımızda, karşımıza çok önemli bir şey çıkıyor. 120 ayrı parametre üzerinde elimizde 40 milyon çalışan insanın verisi var. Bu büyük bir data. Bu büyük data üzerinden yaptığımız sayısız analizler sonucunda, Türkiye'nin son dönemde bunca olumsuzluklara rağmen, coğrafyamızdaki sıcak savaşların, siyasi krizlerin olduğu bu dönemde Türkiye hedefinden kopmadan, nasıl başarılı performans sergiliyor dediğimizde, bunun sebebinin son 22 yılda insana yapılan muhteşem yatırım olduğunu görüyoruz."
Verilerin analizi sonucunda ortaya çıkan faktörler hakkında katılımcılara bilgi veren Atay, eğitim kurumlarının sayısının artırılmasının önemli sonuçlar doğurduğunu; insana yapılan yatırımın, fiziksel sermayeye yapılan yatırımdan 2,9 kat daha fazla kalkınmaya aracılık ettiğini ve bunun sürdürülebilirliğinin itici gücü olduğunu ifade etti.
Fiziksel sermaye yatırımının ekonomiler için önemine işaret eden Atay, "Birçoğunuzun malumu olduğu gibi biz petrol, doğal gaz zengini bir ülke değiliz. Şu an Türkiye'nin geldiği bu gelişmişlik düzeyi, son 22 yılda insana yapılan yatırımların sonucudur." değerlendirmesini yaptı.
Kacır: Türkiye için Attığımız Adımların Odağına Her Daim İnsan Kaynağımızı Koyuyoruz
Tarih boyunca ekonomik ve toplumsal kalkınmanın temellerinin, her dönemin hakim dinamiklerine göre şekillendiğini belirten Kacır, ”Ulusların kalkınma düzeyi artık doğal kaynaklardan çok sanayi üretimiyle ölçülmeye başlandı. Fakat 20. yüzyılın ikinci yarısında adım attığımız bilgi çağıyla birlikte fiziksel varlıklardan ziyade bilgi, teknoloji ve inovasyon, ekonomik gücün merkezine yerleşti. Bir zamanlar tarımsal üretime, sanayi gücüne ve yer altı zenginliklerine dayalı olan büyüme modelleri, yerini bilgi ekonomisine, inovasyona ve yetenek gelişimine bıraktı. Yeni çağın gerçeği şudur; yetenek en kıymetli sermaye, inovasyon ise sürdürülebilir büyümenin lokomotifidir. İnsan kaynağının en değerli sermaye olduğu bilinciyle hareket eden ve yetenek gelişimini stratejik bir öncelik haline getiren ülkelerin, mevcut tabloda geleceğin liderleri olacağını söylemek mümkün. Türkiye olarak nüfusumuzun ortanca yaşı bugün 34 düzeyinde. Yani bir miktar yaşlanmış olsak da pek çok gelişmiş ülkeye kıyasla 10-15 yaş daha genç ve dinamik bir nüfusa sahibiz. Biz, bu demografik avantajı yalnızca bir istatistik olarak değil, ülkemizi muasır medeniyetler seviyesinin üzerine çıkarma hedefimizin en güçlü itici gücü olarak addediyoruz.” diye konuştu.
Bakan Kacır, Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda, daha güçlü ve müreffeh bir Türkiye için attıkları adımların odağına her daim insan kaynağını koyduklarını dile getirerek son 22 yılda üniversitelerden teknoparklara, AR-GE merkezlerinden girişimcilik destek programlarına kadar geniş bir yelpazede insan kaynağı niteliğini artırmaya yönelik adımlar attıklarını aktardı.
Kacır, "Nitelikli insan kaynağını destekleyerek, kendi eğitim uçaklarını, helikopterlerini, deniz platformlarını, kara araçlarını, uydularını geliştirebilen ve üretebilen, büyük atılımlara imzasını atan bir ülke konumuna yükseldik." dedi.
Forumdan Elde Edilen Çıktılar, İnsan Odaklı Kalkınma Politikalarına Yön Verecek
Ulusal ve uluslararası düzeyde başarıyla uygulanan insan kaynakları stratejilerinin paylaşılmasına, geliştirilmesine olanak tanıyan ve dünya gündemine yön veren Forum’da; uluslararası kuruluşların kalkınma ve yetenek yönetimi alanında yürüttüğü programlar ile sunduğu politika önerileri değerlendirildi.
Forum’da “İşverenlerin Perspektifinden Yeteneğe Dayalı Kalkınma: Türkiye Örneği” başlıklı panel, TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol’un moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Panele, AmCham Yönetim Kurulu Başkanı Canan Özsoy, MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı ve YASED Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Işıl Yalçın katıldı.
Prof. Dr. Kerem Alkin’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen "Çatı Örgütlerin Perspektifinden Kalkınma" panelinde; OECD İstanbul Merkezi Başkanı Achraf Bouali, UNDP İstanbul Bölge Merkezi Direktörü Steliana Nedera ve ILO Türkiye Direktörü Yasser Hassan söz aldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Zekeriya Çoştu, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Orhan Aydın ve Türkiye Ulusal Ajansı Başkanı İlker Astarcı; Türk Hava Yolları Genel Müdür Yardımcısı Abdulkerim Çay’ın moderatörlüğünde "Kalkınmada Gizli Güç: Yeteneğe Yatırım" başlıklı panelde buluşurken “Yetenekten Büyümeye: Kalkınmanın Yeni Paradigması” paneli, Sabancı Üniversitesi ARAMA Kürsüsü Başkanı Prof. Dr. Oğuz N. Babüroğlu moderatörlüğünde, Anadolu Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fuat Erdal, Koç Üniversitesi’nden Prof. Dr. Seda Ertaç Güler ve TOBB Üniversitesi’nden Dr. Güneş Arkadaş Aşık Erpek’in katılımıyla gerçekleştirildi.
OECD Beceriler Merkezi Başkanı El Iza Mohamedou, “Yeteneğe Dayalı Kalkınma İçin Beceriler”; Uluslararası Kamu Politikası ve Yönetim Programı Direktörü Doç. Dr. Rym KAKI “Kalkınma Hedeflerini Desteklemek İçin Ulusal Yetenek Gelişimini Nasıl Daha İyi Konumlandırabiliriz?” ve Kaliforniya San Diego Üniversitesi Kariyer Merkezi İcra Direktörü Prof. Hassan AKMAL “Kariyer ve Yaşamın Yapay Zeka Mozaiği: Kariyer Mimarı GPT” başlıklı panellerinde sunumlarını gerçekleştirdiler.
İlaveten, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Ulusal Staj Programı kapsamında oluşturulan 'Üstün Yetenek Havuzu'nda yer alan öğrenciler, devletle olan bağlarını güçlendirmek amacıyla Forum'a davet edilerek, 200'ün üzerinde gencin katılımıyla Usta-Çırak Söyleşisi gerçekleştirildi.
Elde edilen çıktıların, ulusal kalkınma stratejilerinin yetenek yönetimi boyutunu daha da güçlendireceği ve geleceğin insan odaklı kalkınma politikalarına yön verecek önemli bir referans niteliği taşıyacağı değerlendirilmektedir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.